Amakan, Maong nga Jacket Kag Ang Una Ko Nga Bayli

" Haay..daw na umul-umul gid takun ka una ko nga bayli."

Ya plantsa ni Lola, uring ana'ng pawer.
Pay buhay mag init hay maarhung ya baga nga nadakpan ko sa dapog.
Insa't amo ma' tana to aku'ng ginguro sa dabok kaina? Garilingin du'y ulo ko ka tayhup,  galaminday anang sagrab.

Ahay, daw nahilantan lang tana'y buli ka plantsa ho. Husto lang mag igod-igod sa maong ko nga gaumbilay kag nagapaharumatay sa kabayo.

Gin piripiswitan ko dun ka tubig kag pasadoran agud mag uruuntay anang sidsid, pay gwa na kada karun mahuramul angud hay buku't mainit dayang plantsa.

Anu dlang da karun kun yukut dun nga daan tsura mo, gapuruyakut pagid dayang de largo mo..?

Hmm..sige  lang.
Bag o ma' gawa dayang baston ko kag paresan ko ka polo ko nga inarmidolan.
He he ,, tiskug kag matariwis anang piniluan!
Karukuson ko pa dayang suol na kag mag pulos it panyo, anu pa..?
Gamay lang nga Tancho, ayos dun.,dara sukbit ka husay sa buli nga bulsa.

Menudo!
Ako kuno abi si Ralph Macchio.. Aw ah, Karate Kid gali da tana.. 

Robbie Rosa gali!

A las otso dun.Makarum-karum ya langit.
Gapasiri ya bulan sa bangi ka gal-um pay indi daw indi man mag tupa ya uran.
Ga uman ma' tana'y mga aniit sa sabtanay ka mga paka sa kanal.

Waay pa matunaw ya malasado nga itlog nga linaga gin-ihapon ko, daw masido ako gani ,pay gapukwat pukwat du'y buli ka migo ko hay mamayli du' kami.


Dali lang bala!
Hambal ko, dar-on ko anay dayang jacket ko nga maong agud kumpleto ya porma.
'Ma'y ti 'mu da'y moda..
Maramig nga daan.
Ibilin ko ang ya pinuti ko ah. Waay man ta it kontra .
He he .. waay taku't pinuti ah .
Pay  uso ya dar-anay kada .
Budlay dun ah basi magrikisa sa gate, bul on man lang ka tanod.

Sa takas kami mamayli.
Ubos dayang amon kon tawgon, hay marapit sa suba.

Sa takas, tuya ya tennis court. 

Natingala lang gid ako insa't tennis court ya tawag kaday-a pay basketbolan?
Dayun ti baylihan man .

Pay mayad tana to sa Lampaya hay sementado.
Indi tana parehas ka sa iba nga baryo nga kalapadan ginpalibutan lang ka amakan baylihan dun dayun.
Abaw, daw galinas ka lang ka mga puga kon indi ka kabulasot sa mga garilitik nga bangag. Ah, gatalbo ma' angud ya yab-ok kapin pa kun mag tukar ya Earthquake kag Rasputin!

Pay amakan ma'y palibot ka tennis court.
Nanglat-as dun kami sa danaw, tabok sa sapa, agi sa talatay ni Bantil kag Udak, latay sa kahon paadto sa tennis court.
Tennis court gid tana'y naandan...bay-i da ah..
Baylihan na mean ko..He he.

Ay ga turu-tarithi, ga dabo-dabo kag madanlug ya buhangan. Daw malutakan ya bongklok ta haw!
No problem.
May dara taku'ng trapo. Amu da pirme sulod ka bulsa ko hay naanad du' takun kada, kada pa eskwelahan, hay sa ubos gani kami, rayu pa sa karsada. Boy scout ah. laging handa, sa pag da-da!

Anay marapit dun kami, ga kuba-kuba ya dughan ko sa sound bah!
Matunog gid may Karen's.
Amo ma' lang da kag Los Amigos ga waswasanay nga sound system sa Calinog.
Ang kay parente Ingkoy daw..Ok man gawa he he .

Paduro-duro trompa ah. Kag pataas tas ka bagat! 

Bisan sa pihak pa nga banglid , magtukar gani daw ginatutoy ka gid ka huni na. Gakalam gid ya siki ka mga daraga kag mga soltero agud magpadukut sa auditorium!

Sulod du' kami sa baylihan.
Waa't bayad ah.
Kanday Lola Osaw dayang lupa ka tennis court. Basi ipalukot ni Toto Tit ya baylihan it alang-alang kon indi kami pagpasudlon eh.
Pati ka ah..kilala takun ni Nong Doroy nga  gabantay sa pwerta.
Ti libre.. he he

Baw! Lifedance pay gatukar!
Tayming eh, balbal dayun kami ni amig..Temprano pa pay, duro du'ng tawo.
Duro bata, nga gadakop-dakop ka mga suga nga ga suray-suray sa salog. Mas excited pa tanda sa mga manugbayli. Daw kami ma' anay kadang gagmay pa tamun. Indi man mapangharaw sa tunga ka discohan.

Kabuhay magsulod ka mga daraga ah. Duro kuno mga taga tabok. Mga gwapa day-ang mga taga-tabok suba, kag mga para bayli. 

Suki day-a sanda bisan diin nga baylihan, hay mga daw ubad sa ka pino!

Nagsikungkong kami anay sa tupad ka canteen kag mag lag-ok lag-ok ka beer nga daw si mga haslo..
Kataraga ma'y White Castle lang pirme.
He he .. Laka man lang..
Mapait man gali!
Pang pa isog lang ah, agud kun may daraga karun di dun mahuya.
Isa pa!
Duro'y kwarta, bag-o lang kapadarawat ka gin-garaban.
Di daw si mga otot mag murumandar.

Burubhay, gin untat ya tukar, kag naglawag -lawag anay.
Amo daya ya intermision sa bayli pirme. Basta may politiko gani nga magsamput, o overseas nga bag-ong panaog, o pari , untat anay saot hay may pamulung-pulong.

Pay mayad man gani day-a hay pagtapos ka hambal-hambal.  

Ma "honorari "  dun dayun,
Sanda pa garing una pili sa daraga,. 

Puga!

Sige lang ah, sige lang,, duro pa iban bilin he he ..
Ay salamat. Pagtapos ka honorari amu dun da ya ginahawat hawatan ka tanan .
Ang "public may ...(dance)."

Haiz.. hubug pa da'y announcer...daw indi pa mag untat man ka wakal.
Palpagun na pa't tudo ya microphone antes mag "Hilo mayk tis? " kag butang sa durunggan na!

Ti pag "pablik mey" hurugyapan dayun ya mga manugbayli sa tunga .

Pag intro ka Todo-todo Cha cha  hulwa ya mga purungkuan. 

Patunga kami tanan .

Nayka, akung migo daw pinatda sa purungkuan na, galingling sa buslot ka amakan.
Gin-adtunan ko kag ginsinggitan " "G'aso..ganu kaw!" Indi ka bi mabatian kun di ka magsinggit hay daw mawas-ag ya durunggan mo sa ka tunog ka sonata.
" Lantawa bala mig ho.. ga uyog- uyog ya amakan "
Ginlungay  ko, gabalud-balud gid man nga daw may gatiklod sa bangi ka hayaghag nga amakan.
Amu ma'y aku'ng sid-ing  kag wahingon tana kag mag li-li man sa buslot.


" Apu! 'Puga... daw magalbot ma'y saha ka saging na nakapyutan na bah!
 " Ha ha.." bay-i da tanda d'yan!" hambal ko.

Ginguyod ko si amig pa tunga ah.
Sige saot namun, sige ma'y  barangisi na nga ga tarawis ya sungad na nga gatudlo sa daw mahapay nga amakan.
Sige gid bala anang uyog-uyog!
Utuy-utoy tamun ka kadlaw.
Abi tana ka iba na lipay gid tamun  ka Footloose nga saot namot.
Waay tanda kamaan gapa abot-abot kami nga maghurugpaas ya tukod kag marusdak ya amakan kag madakpan sanda nga duha!

Gulpi lang napatay ya suga. 

Napatay man ya sound.
Waay dun namon makit-an kon nag untat man ya uyug-uyug ka amakan.
Nag ilis dun ya tukar sa Diamontina (Drover ).

Nagbaralik ya mga tawo sa purungkuan pay may mga nagparabilin man.
Nagpabinit man kami.
Marapit sa buslot. Pay waay du' gauyug .Tapos du' guro..
Ginlingling namon, waay du' gid ma't  tawo, pay hapay du'y saging. He he .. Da imo ngisi nga...

Mabayli dun ko. Hambal ko mabayli gid ko.
May naturutandaan dun ko to sa pihak nga purungkuan . Yodi..

Ano dulang bi kon indi magsunod? Basi mahuy-an takun . Indi ko mahuy-an ah.
Hubug ka , huya ka..
Puga pay daw makupos gid ko pay.
Daw nagputi itlog ko? Ano nga sistema man?

Dali dlang matapos ya tukar. Anu dlang kon waay dun it sweet!

Ah indi.  Mabayli gid takun.
Nagtindog ko ah. 'Limtan ko dun si amig anay. Mabayli gid tuyo ko.
Hana ako mapanaw , nag intro ya Always Somewhere .Belay..si..

Yees! Sweet man angud!
Nagparapit ako sa daraga, tatlo sanda pay daw man-an na gid nga tana ya butungon ko.

Hmmm..naka Can-Can nga jumper kag mahipid ya buhok na nga may pusikat.
May panyo pa nga may giring -giring ana sidsid. Daw naira gid takun magpurupasiplat bisan naka Rambo lang tana nga ismagul.
Abaw...daw si Kristina Paner man.
Bahala dun, patyanay dun huya ah. Gasulod sa isip ko lango-lango pa.
Anu bi kon hambalan ko.. "Day dali bala , lantawa bala to'y buslot ka amakan .." He he .,, pay kiwi dun ya yuhum ko.
Puga .. daw mangihi ko nga daw ma igit!
Indi maintindihan.

Ginparapitan ko kag gintan-ay ya alima ko.
Ahh, waay man ako kahambal kon ano, basta nagsunod lang tana .
Gakudog-kudog ya tuhod ko kag gaparangyami sa alima ko nga naparamalhas.

Pag abot namon sa tunga, matyag ko daw waay ako kakita ka iba nga tawo sa palibot, indi ko man gani ma kita gawi na hay madulom o gaparangdulum lang ya panurok ko.Daw gabiring siki ko nga daw nakuryente alima koh!

Ginsikup ko tana sa hawak. Nagpisik tana gamay, pay parehas ka tilapia nga naanad dun sa baga, nagpahimuyong man.
Gintanday na man anang duha ka alima sa abaga ko. Sa matariwis gid nga piniluan ka polo ko.

Pwerte ya pamahuray ko pay. Daw natutdan ako matyag ko pay mayami buol ko.
Sige tikang-tikang namun, ilam lang kon gasanto man sa tukar? Bahala dun ah.
Mangkoton ko tana daad ka ngaran na? Diin ga uli? Diin ga eskwela? Anu man ?
Sige ya ugung ugung ko sa tukar pay gasaramo ya napamensar ko.
Mahambal tana guro.  Ano daya, apa? Ilam kon nasimhutan na man ayhan ya Forest Interlude ko nga inutangan sa Avon?
Mangisog ko ah,, Mangkoton ko gid...
 " Ahh...." puga indi bati-on kon ihutik ko lang.. kon tuduhon ko basi mahambal tana ginasinggitan ko man.. Anu ma daya man  ?.. Ahh basta pamangkuton ko lang ah..
Ginpiyung ko mata ko..kag nagparapit sa durunggan na.  " Ahh,, day...."

Napatay gulpi ya sound!
Nagsiga ya suga!
Tatlo lang kami ka pares bilin sa tunga!

Dali-dali kami pabinit, nagbalik tana sa mga miga na. Nagbalik man ko sa migo ko.


May nagmauy gali.
Ginlabo ni Marshal ya sound box nga isa!
Ay dipuga. Halit gid!
Waay ko gani mapangilala..
Naggirinamo dun sa baylihan, hay ginturumpukan ya tay Nong marshal, may dara nga Binacoco.
Gin untat ya bayli.
Nagkaran karan kami .
Nag adto kami sa ginlabo nga soundbox kag mangusyuso.
Ay, daw waay ka ma't hangpun ah.

Sus ah nalimtan ko pay maong ko'ng jacket.
Nagbalik kami sa purungkuan.

Waay du'y jacket ko!
Pagbalikid ko liwat sa ginpungkuan katong ginbayli ko, waay duman sanda.

Waay du'y ang daraga nga ginbayli ko, kag ang jacket ko...dura !

Waay dun. Waay dugid.
AAaaaaaHHH!

Nag uruli ya mga tawo.
Urihi gid tamun. Indi gid ako maributay. Daw ginaguyod ko lang ya siki ko pa gwa.

Ginturok turok ko ya tukod ka amakan. Daw nami galbuton kag ipahurabug.

Bunak ya polo ko ka balhas. Nalulus du'y tuck-in ko.
Bag o ko lang matalupangpan, may lutak pa nga bilin sa Topsider ko.
Ginhukas ko'y pulos ko kag ginpamahid kag itaklos sa bulsa ko sa likod.

"Mauli ta.!"
Gasunod lang kanakon si amig ga ngiris ngiris lang . Waay tana ka bayli, pay solb tana sa nakit-an na sa buslot ka amakan.
Ako tana, ga murugut.
Nakabutong  man daad ta daraga pay na utod pay saot, waay ko pa makilala!
Dura pay maong ko nga jacket!
Pasens'ya ya kinse anyos.
Ay sa ka linti!

Galatay kami sa kahon pauli, ginapanipa ko'y mga manwit nga daw nayubit magsugata kanakon . 

Napangbanggi ko ya mga paklang ka saging nga gabalabag sa aragyan ko.

Haay..daw na umul-umul gid takun ka una ko nga bayli.